Ο καλπασμός των αμνών

 

Γράφει η Κυριακή Γανίτη(Dominica Amat)

    ''…Κι αν ο Άνθρωπος έχει ψυχή, τότε την πουλάει τόσο φθηνά που ακόμα και ο Διάβολος έχει πάψει να ενδιαφέρεται γι’ αυτήν."

    Υπάρχουν βιβλία που χρειάζεται να περάσει ένα χρονικό διάστημα κάποιων ωρών μετά την ολοκλήρωση της ανάγνωσής των,ώστε να μπορέσω να ''απορροφήσω''/αποδεχθώ όσα μου έχουν προσφέρει. Για να μην παρεξηγηθώ,δεν εννοώ πως πρόκειται για δυσνόητα κείμενα αλλά η πληθώρα των συναισθημάτων που γεννήθηκαν στην ψυχή μου χρειάζονται κάποιον χρόνο για να καταλαγιάσουν καί να ηρεμήσει η τρικυμία που έχει ξεσπάσει μέσα μου. Ύστερα,θα μπορέσω να μιλήσω με καθαρή σκέψη για εκείνο το αναγνωστικό μου βίωμα. Αυτό μου συνέβη όταν διάβασα το νέο βιβλίο του συγγραφέα Στέφανου Παπαδόπουλου με τίτλο ''Ο καλπασμός των αμνών'' που κυκλοφόρησε πολύ πρόσφατα από τις εκδόσεις Δερέ. Είναι το δεύτερο κοινωνικό μυθιστόρημα του συγγραφέα που απευθύνεται σε ενήλικες καί ήρθε να ''συναγωνιστεί'' το προηγούμενό του για μία θέση στην καρδιά μου. 

   ''Ο καλπασμός των αμνών'' ο τίτλος του βιβλίου καί σκέφτομαι πως θα πρέπει να υπάρχει μία αλληγορία πίσω από αυτόν. Ένα κρυφό μήνυμα που θα μας αποκαλυφθεί όταν θα διαβάσουμε την ιστορία που περιέχεται μέσα στο βιβλίο. Για να είμαι ειλικρινής,μου φάνηκε δελεαστικός καί κάπως εύηχος στο άκουσμα. Έπειτα,έριξα το βλέμμα μου πάνω στην εικόνα του εξωφύλλου. Θα σας φανεί κάπως περιέργο αυτό που θα σας πώ αλλά νομίζω -μπορεί να είμαι σωστή,μπορεί καί λάθος- ότι επιδέχεται μία διττή ανάλυση. Η μία ερμηνεία θα μπορούσε να είναι η άποψη πως αν κοιτάμε από κάτω προς τα επάνω,θα είχαμε την αίσθηση πως αυτή η τρύπα στο ταβάνι οδηγεί προς την ελευθερία καί τον ουρανό,ενώ η δεύτερη ερμηνεία θα μπορούσε να λέει πως κοιτάμε από πάνω προς τα κάτω. Σαν να πέφτουμε στο αέναο κενό χωρίς να υπάρχει ένα δίχτυ ασφαλείας που θα μας προστατέψει από μία θανάσιμη πτώση... Ποιό από τα δύο,όμως,θα μπορούσε να ισχύει;

    ''Ο Άντριαν φόρεσε πολλές στολές στη ζωή του χωρίς να ενδυθεί καμία. Έγινε ένα φάντασμα που στοιχειώνει τυφλά υπόγεια, ένας βρικόλακας που δεν αντέχει το φως της ημέρας. Η Χάνα μια λαθρόβια της κιβωτού των δίκαιων και των ευσεβών. Μια πόρνη, μια μάνα της Ανατολής, εξόριστη σε μια νέα Βαβέλ. Κανένας άνθρωπος δεν θα έπρεπε να κρύβει το μέτωπό του από τα δάκρυα του Χριστού – πόσω μάλλον ο Ροζάριο, ένας ιερέας. Τα παράθυρα της ζωής γι’ αυτούς είχαν κλείσει εδώ και καιρό, είχαν κλείσει και τα παντζούρια. Γύρω τους ένας κλοιός από πληρωμένους δολοφόνους, επιθεωρητές, decadence περσόνες. Και εκείνοι, κυνηγημένοι, τρέχουν στα υγρά καλντερίμια του Βελγίου αναζητώντας την αναβίωση μιας χαμένης αξιοπρέπειας στο άλμα πίστης που καλούνται να κάνουν." (Περίληψη οπισθοφύλλου)

   Ο συγγραφέας σε αυτό το βιβλίο θεωρώ πως κάνει την ανατροπή όσον αφορά τους ήρωες καί τις ηρωϊδες του. Εδώ παύουν να έχουν αυτήν την θετική αύρα που είχαμε συναντήσει στα πρόσωπα του προηγούμενου βιβλίου του. Είναι ήρωες-αντιήρωες. Άνθρωποι ετερόκλητοι μεταξύ τους με διαφορετικά βιώματα ζωής,επιθυμίες,θέλω,πάθη,λάθη,καταγωγή καί συναισθήματα. Οι ''ταμπέλες'' που τους έχει φορέσει η κοινωνία τους ακολουθούν κατά πόδας καί αντί να εστιάσουμε στο ''είναι'' επιμένουμε λανθασμένα στο ''φαίνεσθαι''. Δυστυχώς,δεν έχουμε μπεί,σχεδόν ποτέ,στη διαδικασία να σκεφτούμε το τι έχουν ζήσει καί το τι τους/τις έχει εξαναγκάσει να δρούν με αυτόν τον τρόπο. Ήρωες καί ηρωϊδες τραγικοί/ες που δεν είμαι απόλυτα σίγουρη το αν αναζητούν την λύτρωση με την έννοια που την αντιλαμβανόμαστε εμείς οι υπόλοιποι/ες. Έχουν επίγνωση των ύβρεών τους καί αποζητούν κάτι το διαφορετικό ο καθένας καί η καθεμία. Θεωρώ πως μέσα από τα πρόσωπα της ιστορίας ο συγγραφέας κάνει μία σαφή νήξη καί καταδεικνύει τα κακώς κείμενα της εποχής. Από την διαφθορά των κατεχόντων την εξουσία έως το προσφυγικό καί πολλά ακόμα που συμβαίνουν γύρω μας αλλά επιλέγουμε να έχουμε μία περιορισμένη όραση καί να τα αποφεύγουμε σαν να μην υπάρχουν. Γιατί αν τα αντικρίσουμε κατάματα,θα μας ''χτυπήσει'' με σφοδρότητα η πικρή αλήθεια...

   Βρήκα,επίσης,έξυπνη την κίνηση του συγγραφέα να μην κρίνει καί κατακρίνει τους ήρωες καί τις ηρωϊδες του. Κρατά συναισθηματικές αποστάσεις από εκείνους/ες καί γίνεται όσο πιο αντικειμενικός δύναται απέναντί τους. Αφήνει στο αναγνωστικό κοινό τις τελικές αποφάσεις για το αν θα τους κρίνουν αθώους/ες,ή,ενόχους/ες... Θα αναπτύξουμε την ενσυναίσθησή μας καί πολλάκις θα μπούμε στην θέση τους καί θα νιώσουμε ό,τι αισθάνονται κι εκείνοι/ες,ακόμη καί αν είναι φύσει αδύνατο να έχουμε τις ίδιες εμπειρίες. Απογυμνωμένοι/ες από περιττές φιοριτούρες κι άλλα φανταχτερά τρικ,οι ήρωες καί οι ηρωϊδες θα σταθούν μπροστά μας με θάρρος καί περισσή ειλικρίνεια. Δεν επαιτούν,ούτε απαιτούν το οτιδήποτε. 

   Έχω ξαναπεί πως η πένα του συγγραφέα είναι εγγύηση καί το λέω με πλήρη επίγνωση των λεγομένων μου. Όσα βιβλία του έχω διαβάσει έως σήμερα με έχουν ''καλύψει'' καί ικανοποιήσει πλήρως. Χρησιμοποιεί άριστα την γλώσσα χωρίς να πέφτει σε βερμπαλιστικά ολισθήματα. Το άφθονο λεξιλόγιο,η ορθή χρήση των εκφραστικών μέσων,τα μικρά περιεκτικά κεφάλαια,οι απαραίτητες αναδρομές στο παρελθόν,η εναλλαγή της πρωτοπρόσωπης αφήγησης από την μεριά όλων των ηρώων καί των ηρωϊδων,οι γρήγορες εναλλαγές σκηνών,η συνεχόμενη δράση καί οι απανωτές ανατροπές βοηθούν στο σύνολό τους να έχουμε στα χέρια μας ένα κείμενο άκρως ευανάγνωστο καί βαθειά ουσιαστικό.Ένας καλπασμός που αυξάνει σε ένταση καθώς κυλούν οι σελίδες του κείμενου. Ένα βιβλίο που αξίζει της προσοχής του αναγνωστικού κοινού. Ένα βιβλίο που αποτελεί τροφή για σκέψη καί αφύπνιση της κριτικής μας ικανότητας.

   Επειδή δεν ήμουν ποτέ καλή στους επιλόγους,ίσως γιατί δεν μου αρέσουν τα ''αντίο'',δεν θα σας κουράσω παραπάνω. Κι επειδή δεν θέλω το βιβλίο να χάσει κάτι από την μαγεία του -έστω κι άθελά μου- κάπου εδώ θα ολοκληρώσω την αναφορά μου σε αυτό,προτείνοντάς σας να το αναζητήσετε καί να το διαβάσετε κι εσείς. Είμαι βέβαιη πως θα μείνει για πολύ καιρό νωπό στην μνήμη σας. 

                                                            Καλά σας αναγνώσματα!

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΔΕΡΕ